Grenzen stellen blijft voor ouders moeilijk 

Kinderen maken steeds meer gebruik van digitale media. Niet zo gek, want naast dat online lessen door de coronacrisis plotseling dagelijkse kost werden, zijn er steeds meer apps voor kinderen, zoals TikTok en YouTube.

Hier komen afspraken bij kijken die ouders met hun kinderen maken over hun digitaal mediagebruik. Bij deze afspraken blijken jongens minder restricties te krijgen dan meisjes.

Tegelijkertijd herkennen ouders van jongens eerder negatieve gevolgen van digitaal mediagebruik, zoals verslaving, agressiviteit en irritatie.   

Onderzoek naar digitaal mediagebruik 

Ouders vertrouwen er steeds minder op dat hun kinderen zelf de juiste keuzes kunnen maken als het gaat om digitaal mediagebruik. Uit een onderzoek dat Prijsvergelijken.nl in samenwerking met Markteffect uitvoerde blijkt dan ook dat ruim vier op de vijf ouders afspraken maakt met hun kinderen over digitaal mediagebruik.

Het onderzoek werd gehouden onder meer dan 1.000 ouders in Nederland met kinderen van 6 tot 12 jaar. Vrijwel alle ouders die deelnamen aan het onderzoek geven aan dat ze het eens zijn met de stelling dat het hun verantwoordelijkheid is om toezicht te houden op het digitaal mediagebruik van hun kinderen. Deze afspraken gaan vooral over schermtijd, privacy en over wanneer hun kinderen de apparaten mogen gebruiken.

Moeilijk een rechte lijn te trekken

Het onderzoek laat zien dat jongens (22%) vaker een eigen laptop of computer krijgen dan meisjes (17%). Daarnaast zijn het ook de jongens die meer tijd achter het scherm besteden. Hieruit blijkt dat ouders het moeilijk vinden om een rechte lijn te trekken wanneer het gaat om digitaal mediagebruik bij hun kinderen.

“Uit het onderzoek is gebleken dat kinderen dagelijks gemiddeld één tot twee uur gebruik maken van digitale media. Opvallend is dat vooral ouders van jongens aangeven dat hun kind meer dan twee uur per dag gebruik maakt van digitale media,” aldus Suzanne Schuitemaker, content manager bij Prijsvergelijken.

Het valt vooral op dat meer ouders van meisjes (33%) aangeven dat hun kind zich aan de afspraken houdt; voor ouders van jongens is dit namelijk maar 23%. Je zou hieruit op kunnen maken dat jongens vaker de grens opzoeken dan meisjes.

Vooral negatieve gevolgen bij jongens

Hoewel ouders het belang inzien van het maken van afspraken op het gebied van digitaal mediagebruik, herkennen zij ook de voordelen ervan. Ruim driekwart van de ouders ziet namelijk positieve gevolgen van het digitale mediagebruik bij hun kinderen, zoals het hebben van online plezier, meegaan in digitale ontwikkelingen en ontspanning.

Eén op de vijf ouders geeft aan negatieve gevolgen te zien bij hun kind. Dit zijn meer moeders (24%) dan vaders (17%). Dat jongens vaker de grens opzoeken heeft duidelijk gevolgen. Zo geven de ouders aan vaker een (computer)verslaving te herkennen bij jongens (37%) dan bij meisjes (29%). Ook herkennen ze bij jongens vaker agressie of irritatie.

Ouders zeggen dat voor meisjes vooral onzekerheid geldt als negatief gevolg van digitaal mediagebruik. Wanneer wordt gevraagd in hoeverre de kinderen zelf negatieve gevolgen ervaren blijkt dat dit maar in (zeer) kleine mate is. 

Waar ligt de grens?

Het is duidelijk dat kinderen veel tijd achter een computerscherm doorbrengen. Uit het onderzoek is zelfs gebleken dat 36% van de kinderen meer dan de gemiddelde één tot twee uur per dag gebruik maakt van digitale media.

“Kinderen moeten digitaal werk doen voor school, maar ze mogen digitaal dingen doen in hun vrije tijd. Dat maakt afspraken maken moeilijker,” aldus Denise Bontje, gespecialiseerd op het gebied van mediaopvoeding, taalontwikkeling en spel. Daardoor is het voor ouders een uitdaging om te bepalen waar de grens ligt. Wanneer is de schermtijd te veel?

Veel ouders vinden het dan ook moeilijk om de ideale balans hierin te vinden. Er worden wel afspraken over het digitaal mediagebruik gemaakt, maar het blijkt dat veel kinderen zich niet aan deze afspraken houden. Zij maken dan stiekem langer gebruik van digitale media en kijken filmpjes of doen spelletjes die eigenlijk niet zijn toegestaan.

Wel geeft een kwart van de ouders aan dat hun kind zich altijd aan de afspraken houdt. Zes op de tien ouders zegt dat hun kind vaker wel dan niet naar de afspraken luistert. 

Samen dingen doen

Driekwart van de ouders zegt actie te ondernemen op het moment dat ze negatieve gevolgen van digitaal schermgebruik bij hun kind ontdekken. Dit doen ze onder andere door de schermtijd te beperken, het apparaat af te pakken of door een gesprek aan te gaan.

Toch zijn er ook veel ouders die niet weten hoe ze dit moeten aanpakken en geen actie ondernemen. Minder dan de helft van de ouders (43%) zegt dan ook niet bij hun kinderen in de buurt te zijn wanneer ze gebruik maken van digitale media.

In dat geval heeft Bontje het volgende advies: “Het gaat om meer dan alleen afspraken maken. De grootste uitdaging zit hem in het af en toe samen dingen doen, in plaats van je kinderen wegzetten en je eigen ding gaan doen. Dat is erg belangrijk.”